Revolusi (2)

Het boek Revolusi vertelde me dingen die ik niet wist. Bijvoorbeeld dat Indonesiërs in het Nederlandse verzet zaten. En dat de rol van Ambonezen omstreden was, omdat een deel van hen in hun eigen land trouw was aan het Nederlandse gezag. Dat de Vrije Republiek Molukken er niet kwam, was deels aan die opstelling te wijten.
Mijn bijzondere belangstelling in het boek ging uit naar de beschrijving van de militaire operaties, die Nederland na de Tweede Wereldoorlog uitvoerde om zijn belangen veilig te stellen. Tijdens de Tweede Politionele Acties in 1949-1950 was mijn vader als dienstplichtig militair gelegerd in Indonesië.

30 juli 2021 – 3439  

Revolusi

Dat een Belg (David van Reybrouck) een van de zwartste periodes uit onze koloniale geschiedenis zonder omhaal optekent, is hoogst bijzonder. Revolusi beschrijft de lange weg van Indonesië naar zelfstandigheid en het massieve verzet dat Nederland daartegen bood. En dat met veel geweld gepaard ging.
De roep om afschaffing van koloniën werd na de Eerste Wereldoorlog steeds luider. In Nederland waren het vooral de communisten (CPH), revolutionair-socialisten (RSAP) en in mindere mate de sociaaldemocratische SDAP die voor Indonesische autonomie pleitten.
De economische belangen in de Oost waren dermate groot dat de opeenvolgende regeringen elke discussie erover in de kiem smoorden.

29 juli 2021 – 3438

Vlieland

Ik was er al twintig jaar niet meer geweest. Sindsdien heeft het intensief toerisme definitief vat op Vlieland gekregen.
Het aantal restaurants is verdubbeld, de pizzeria waar ze in vroeger tijden kwistig met Knorr-ingrediënten strooiden is nu een grand café en het gastronomische Zuiver mikt op de liefhebbers van Michelin-kwaliteit.
Zodra we het dorp westwaarts verlaten, zijn stilte en natuurschoon nog als vanouds. Vlakbij het Posthuys zoek ik naar het houten bord ‘Geen gezeik, iedereen rijk’, dat midden in de lege duinen stond. Ook dat is er niet meer.
Dat iedereen op Vlieland rijk wordt, was toch al een mythe.

 

28  juli 2021 – 3437

Bloot

Niet zo lang geleden was ik met V. in een wellness-resort. Een sauna++ kort gezegd, waarbij de ++ staat voor extra faciliteiten als binnen- en buitenbaden, buitenrecreatie, bar, restaurant en hotel.
Het was voor mij al jaren geleden dat ik een hele middag in mijn blote niks liep. En ik vond het heerlijk. Vandaag staat een stuk in NRC Handelsblad, waarin wordt gesteld dat bloot tegenwoordig onterecht als aanstootgevend wordt beschouwd. Terwijl dat nergens in de wet staat.
De nieuwe preutsheid heeft bloot weer tot taboe verklaard. Mijn advies: stuur de jeugd eens per maand verplicht naar de onbedekte sauna.

23  juli 2021 – 3436

Peter R.

Om even over elf werd op alle radiozenders het lievelingslied van Peter R. de Vries gespeeld.
Ik moest even wat wegslikken. Niet omdat de koene misdaadreporter in koelen bloede was vermoord door misdaadtuig. Maar omdat het minste of geringste als nationale ramp wordt beschouwd. Waar is de menselijke maat, waar zijn de reële proporties?
Er zijn ook nog mensen die beweren dat iedereen die een jointje rookt of een lijntje snuift, indirect schuldig is aan de dood van De Vries. Eh, hallo! Is er nog zoiets als het falende drugsbeleid? De halfzachte aanpak van probleemwijken? De structurele bezuiniging op politietaken?

22 juli 2021 – 3435

 

Nescio (2)

Pas toen Lieneke Frerichs na tientallen jaren kon beschikken over de privécorrespondentie van Grönloh, achtte zij zichzelf in staat om een volwaardige biografie te schrijven.
In de zomer van 1900 schrijft Frits een verjaardagsbrief aan zijn lievelingstante Agatha, die in Hengelo een handwerkwinkel heeft en bij wie hij een tijdje heeft ingewoond. Hij vertelt uitvoerig en openhartig over van alles, ook over zijn schrijverschap. ‘Ik schrijf voor me zelf een boel over allerlei dingen en berg ’t dan op. Sommige menschen van smaak vinden het erg mooi. Reden te meer om ’t diep weg te stoppen.’
Wie schrijft, die twijfelt.

21 juli 2021 – 3434

Nescio

‘Ik weet het niet’, was het pseudoniem van schrijver-zakenman Frits Grönloh (1882-1961). Hij werd vooral bekend met zijn verhalen De uitvreter, Titaantjes en Dichtertje.
In zijn biografie schotelt Lieneke Frerichs je een wonderlijk leven voor. Van een man die worstelde met zijn rol in het bestaan – liever kunstenaar dan burgerman – en met de liefde. En dat tegen de achtergrond van het Amsterdam in de eerste helft van de 20ste eeuw, met verschillende uitstapjes.
Ik ben pas op een vijfde van het boek, maar ik kom zulke aardige passages tegen dat ik mijn lezers daar nu al geregeld mee ga lastigvallen.

 

19 juli 2021 – 3433

Water

Bizarre beelden uit Limburg. Rivieren die Valkenburg overspoelen, Luik waar bewoners massaal geëvacueerd worden. Uit de jeugdjaren dat ik er woonde en waaraan ik bewust herinneringen heb, van 1958 tot 1968, schiet mij geen moment te binnen dat het zo lang en veel regende.

Langs de Geul kon het in de herfst en winter weleens spoken. En ook de Maas liet zich in barre tijden soms van haar onstuimige kant zien. In twee dagen tijd wordt de geschiedenis hier herschreven.

Tekenen van onomkeerbare klimaatveranderingen zijn er te over. Bereiken die tijdingen ook de torentjes waar men hoog en droog zit?

 

15 juli 2021 – 3432

Bedrog

Terwijl Ringo Starr op het podium bezig is zijn Ludwig-drumstel in gereedheid te brengen, kom ik met mijn eigen Slingerland-kit uit 1938 aanzetten. Het is de bedoeling dat ik ga meespelen, met wie nog meer weet ik niet. De Beatles-drummer kijkt niet op of om.

Met drie vrouwen zwem ik in open water een langeafstandswedstrijd. Bij elke slag klieft mijn vooruitgestoken arm door de golven. Pas als ik op de kant klim zie ik dat het een rustige brede sloot is die we hebben getrotseerd. Namen? Geen namen.

Zomaar twee episodes uit Droomland. Ook al zijn ze bedrog, ik genoot.

 

14 juli 2021 – 3431

Corona (44): Schuifredenen

Ieder weldenkend mens moet het redeneringsspoor achter de coronamaatregelen allang bijster zijn. Eerst was er de onbekendheid met het virus, toen was er de belasting van de IC’s, daarna ging het om de werkdruk, vervolgens was er de geringe vaccinatiegraad, weer daarna ging het om de stijging van de besmettingscijfers (= aantal positieve testen, met aanzienlijke foutmarges) en nu wordt de (minieme) dreiging van long covid uit de regeringshoed getoverd.

Vaccineren of ziek worden, stelt Hugo de Jonge. Dat je ook gewoon natuurlijk overeind kunt blijven, is volstrekt onmogelijk. Do or Die, de nieuwe James Bond-film is in de maak.

 

13 juli 2021 – 3430

EK 2020

Tegen de eigenaar van de toko zei ik nog: ‘Italië speelt het mooiste voetbal, maar ik vrees dat de kracht van Engeland de doorslag geeft.’

Omdat ik zelf nooit een krachtvoetballer ben geweest, was ik blij dat Italië gisteren Europees kampioen werd. Met modern aanvallend voetbal dat in niets deed denken aan hun vroegere catenaccio, de betonverdedigingsstrategie waar ook Nederlandse clubs zich meestal op stuk beten.

Engeland speelde controleursvoetbal à la Oranje, had slechts 35% balbezit en gooide bij de strafschoppenserie bovendien twee tieners voor de leeuwen die allebei misten. Dat alles werd met een zilveren medaille aardig ruim beloond.

 

12 juli 2021 – 3429

Perkje

Het is altijd een wonder dat zich voltrekt in het half uurtje dat ik bij de kapper ben. Ik weet niet hoe ze het doen, maar in een handomdraai weten ze van een woest struikgewas weer een mooi aangeharkt perkje te maken.

Tegenwoordig ben ik bij J., die samen met zijn partner in het Wieringer buitengebied een camping bestiert. In een van de houten huisjes met puntdak heeft hij zijn kapperszaak.

In mijn Wieringer bestaan heb ik lang mijn Amsterdamse kapper aangehouden. Enige jaren geleden besloot ik mijn geluk lokaal te beproeven. Het resultaat is hetzelfde, de rekening de helft.

 

8 juli 2021 – 3428

Levensverhalen (58)

Het eerste half jaar op de nieuwe school in Amstelveen moest ik zien te overleven. Vergeleken met mijn oude school had ik in bijna alle vakken een achterstand. Op het voorjaarsrapport stonden zes onvoldoendes.

Het duurde ook even voordat ik aansluiting had. Op een middag ging ik met twee klasgenoten - een daarvan was ook net op school gekomen - spelen op een bouwplaats in een nieuwe wijk in aanbouw, vlak achter ons buurtje. Het idee kwam van E., een geboren Amstelvener. De ander viel per ongeluk van een meter of vier naar beneden.

Het samen optrekken was meteen voorbij.

 

7 juli 2021 – 3427

Normaal

‘Doe es normaal,’ voegden Geert Wilders en Mark Rutte elkaar jaren terug toe in een Kamerdebat. Een vreemde discussie want ‘normaal’ is in hoge mate een subjectief gegeven.

Terug naar normaal is ook een verzuchting van velen die de coronamaatregelen zat zijn. Ook hier is het maar de vraag welke toestand ze op het oog hebben. De noodwet is vorige maand stilzwijgend verlengd en het kabinet, dat in demissionaire staat officieel geen cruciale beslissingen mag nemen, zit er nog zeker de hele zomer.

Als iets maar lang genoeg duurt gaan mensen het vanzelf normaal vinden. Dat vind ik nu abnormaal.

 

6 juli 2021 – 3426

Brood met musjes

Op het terras doet een groep van zeker tien mussen zich te goed aan het oude brood. Het grootste deel van het gezelschap bestaat uit jonkies. Dat zie je pas als er een ouder naast staat.

De kleintjes kunnen nog maar met bekjesmaat zelfstandig eten. Ze drentelen voortdurend om de moeders heen. Snel fladderen met de vleugels betekent: ‘Ik heb honger.’

Moeder pikt een broodkorstje tot hapklare proporties, waarna ze het in de snavel van een jonkie duwt. Is het nog te groot, dan laat deze het stukje weer vallen en begint het ritueel opnieuw.

Mussengeduld is een schone zaak.

 

5 juli 2021 – 3425

Hengelo Leest

Afgelopen weekend hield ik, op uitnodiging van de stichting Hengelo Leest, een voordracht in het Prins Bernhardplantsoen aldaar. Hengelo Overijssel wel te verstaan, want er schijnt ook een Gelderlandse variant te zijn.

Gemoedelijkheid troef in Hengelóóó, zoals de autochtonen hun plaatsnaam met een dunne, langgerekte ‘o’ uitspreken. Zo’n twintig toehoorders zaten op houten klapstoeltjes bij een grote beuk te luisteren naar mijn eerste Loes-lezing.

Van mijn PR-dame mocht ik de knipperlichtaffaire tussen Loes en de regionale literaire grootheid J. Cremer niet onvermeld laten. Aldus geschiedde. Na afloop werd mij duidelijk dat de sympathie unaniem uitging naar Loes. Heldendom is vergankelijk.

 

2 juli 2021 – 3424

Corona (43): Kinderslachtoffers (2)

Kinderen krijgen nauwelijks coronaklachtn en zijn nauwelijks besmettelijk. Ze betalen wel een gigantische maatschappelijke prijs.  Dat schreef ik een maand geleden.

Nu is er de discussie of we kinderen massaal moeten vaccineren of niet. De overheid vindt van wel en veel kinderartsen inmiddels ook.

Eerst werden kinderen, onterecht, als superverspreiders van Covid-19 gezien. Nu wordt als argument aangedragen dat kinderen mee moeten helpen de immuniteitsgraad te verhogen, voor de eventuele aanstaande vierde golf.

Kinderen hebben het meest te lijden van de coronamaatregelen. Ze krijgen wel de schuld of een sleutelrol toebedeeld. Natuurlijke immuniteit is geen verdienmodel, is dat het misschien?

 

1 juli 2021 – 3423