Viraal


'Er is een tweede geval van Corona-besmetting gesignaleerd. Het gaat om een vrouw in Diemen. Over naar onze verslaggever ter plaatse. Waar sta je, Marc-Robin?'
'Ik sta hier ergens in Diemen. Waar precies doet er even niet toe. Ik weet ook niet waar de betreffende vrouw woont. En als ik het zou weten, zou ik het niet zeggen vanwege de privacy.
'Daarom ben ik maar eens de lokale apotheek binnengestapt. Er hangen briefjes op de ruit. "Kunt u voorlezen wat erop staat?"
"Op een van de briefjes vermelden we dat de mondkapjes zijn uitverkocht."
'Tot zover de situatie in Diemen.'

28 feb 2020 - 3113

Strandrace


Aan de rode loper die de gemeente Zandvoort en provincie Noord-Holland straks uitrollen voor de Grand Prix Formule 1, is een stuk toegevoegd. Omdat een aantal raceteams in Noordwijk verblijft, overweegt men om hen over het strand naar het circuit te laten rijden. Zo vermijden ze de files die ze zelf teweeg zullen brengen.
Het geeft eens te meer aan hoezeer de natuur moet wijken voor deze miljardencarroussel. Het konvooi gaat namelijk dwars door een beschermd duinreservaat.
Actievoerders hebben aangekondigd het strand te blokkeren. Ik voorspel dat politie en ME hard gaan optreden. In naam van de prins en kornuiten.

27 feb 2020 - 3112

Geen paniek!


Ik heb een klein beleggingspakketje duurzame aandelen. Dat staat al een jaar vrolijk in de plus. Deze week zit er een beetje de klad in, maar je hoort mij niet mopperen.
Die klad komt geheel en al voor rekening van het Corona-virus. Oorlogen, natuurrampen en ziekteplagen hebben meteen hun weerslag op de aandelenkoersen. Nu er in Italië een flink aantal besmettingsgevallen en inmiddels ook twaalf doden zijn, komt het EU-bestuur in het geweer. 'Geen paniek, mensen, geen paniek!'
Het doet me denken aan de televisieserie Daar komen de schutters. Hoe vaker je zoiets hoort, des te zenuwachtiger men wordt. Hamsteruh!!

26 feb 2020 - 3111

Februaristaking

De Februaristaking van 1941 geldt als de eerste massale verzetsdaad tegen nazi-Duitsland. Het initiatief voor de staking, uit protest tegen de jodenvervolging, kwam van de Communistische Partij. Ook andere linkse groepen schaarden zich erachter. Waaronder het Marx-Lenin-Luxemburg-Front, waarvan mijn oudtante Trien de Haan tot de leiding behoorde.
Al ruim een week eerder had het MLL-Front zijn uitgave Spartacus in Amsterdam en andere grote steden verspreid met de oproep: 'De afweer tegen het brute geweld der Nazi-bandieten moet georganiseerd worden. De arbeiders zullen echter ook van hun economische macht gebruik moeten maken. De schanddaden der fascisten moeten beantwoord worden door massa-stakingen.'


25 feb 2020 - 3110

Djinns!

In de theatervoorstelling Djinns! boeken twee jonge vrouwen een hotelkamer in Syrië. Ze zijn in hun eigen ervaringsarmoede op zoek naar een once in a lifetime experience.
Ze proberen zich voor te stellen hoe voor het vrouwen is om in het IS-kalifaat te leven. En wat er gebeurt als die staat ontmanteld wordt. Gaandeweg vereenzelvigen ze steeds meer met de IS-vrouwen. 'Iedereen verdient een tweede kans. Alles verdient een tweede kans. Daarom kwam er na de Eerste Wereldoorlog een Tweede Wereldoorlog.'
Djinns! laat zien dat deze discussie gevoerd moet worden. En dat de lijn tussen goed en slecht flinterdun is.


24 feb 2020 - 3109

Schubdier


Hoe staat met de verspreiding van het Corona-virus? Net als bij andere epidemieën vraag ik me dat pas af als de eerste storm is overgewaaid. We zijn twee maanden verder en volgens mij is er nog geen besmettingsgeval in Nederland geconstateerd.
In de eerste berichten werd de vleermuis als infectiebron aangemerkt. Inmiddels is daar het schubdier of termieteneter voor in de plaats gekomen. Deze prehistorische beesten kunnen tot ruim een meter lang worden en leven in Afrika en Azië.
In China floreert de illegale handel in schubdieren. De handelaren zijn dus de boosdoeners. Ik hoop dat ze goed ziek zijn.

21 feb 2020 - 3108

Zedenpolitie

Ik had er nog niet eerder mee kennisgemaakt, de zedenpolitie van Facebook. Maar toen ik gisteren een 'selfie' wilde plaatsen van Sanne Sannes – de fotograaf spiegelkiekte zichzelf met op de achtergrond een geheel naakte Anna Beeke – kreeg ik meteen de mededeling dat het bericht niet werd geplaatst. Het was 'in strijd met richtlijnen naaktbeelden of seksuele handelingen'. Een eerdere onduidelijke foto van een halfblote vrouw glipte wel langs de censuur.
Het moge duidelijk zijn waar Facebook zijn wortels heeft. In het hypocriete Amerika, waar een reusachtige porno-industrie in het commerciële leven samengaat met een kinderachtige preutsheid in het maatschappelijke leven.

20 feb 2020 - 3107

Sanne Sannes

Fotograaf Sanne Sannes (1937-1967) genoot een cultstatus dankzij z'n bijzondere manier van werken. Technisch door een Rembrandt-achtige belichting en een korrelige structuur door gebruik van een lange sluitertijd. Beeldend door de keuze van impressionisme boven realisme. En fysiek door het portretteren van (half)blote vrouwen.
Voor hem durfden de modellen ver te gaan. Dat kwam vooral omdat Sannes geen intieme bedreiging vormde. Zonder camera was hij verlegen en onbeholpen, met camera was hij uitsluitend op zijn werk gericht.
Dat hij op dertigjarige leeftijd verongelukte, is een groot verlies. De tentoonstelling in de Kunsthal Rotterdam is klein, maar zeer de moeite waard.
 

19 feb 2020 - 3106

Nel Graafstal-Lankester (1931-2020)

Begin jaren zestig liep uitgever Geert van Oorschot opgewonden de Amsterdamse kunstenaarssociëteit De Kring binnen. 'Ik heb nou toch een prachtmanuscript ontvangen,' vertelde hij aan iedereen die het wilde horen.
Het bleek te gaan om Bij nader inzien, een Bildungsroman geschreven door de volkskundige J.J. Voskuil. De anekdote hoorde ik uit de eerste hand van mijn tante Nel, die toen begin dertig was en die net als de romanpersonages in de naoorlogse jaren student was geweest.
Gisteren werd ze gecremeerd. Ik las een korte passage voor uit Bij nader inzien. Over Maarten en Henriette in de tram. Het was mieters.

18 feb 2020 - 3105

65

Vroeger was het een mijlpaal. De leeftijd van 65 jaar. Dan ging je met pensioen, van je oude dag genieten, reizen maken, vissen, wandelen, bridgen en sjeudeboelen tot je erbij neerviel.
Vandaag ben ik het geworden en denk ik: waar is mijn pensioen? Daar moet ik nog zestien maanden op wachten en ik weet al dat het als Zelfstandige Zonder Pensioen niet veel zal zijn.
En wat is de oude dag als je je niet oud voelt? Om dat te bevestigen heb ik mijn bloeddruk gemeten. Met 138/90 ga ik voorlopig niet neervallen. En zo zijn er nog meer zegeningen.


17 feb 2020 - 3104

Dresden

Precies 75 jaar geleden voerde de geallieerde luchtmacht een massaal bombardement uit op de Duitse stad Dresden. De stad zou een strategisch spoorwegknooppunt zijn. En met dit staaltje machtsvertoon moest Hitler definitief op de knieën worden gedwongen.
Dirigent Hartmut Haenchen was twee jaar toen hij in de schuilkelder zat, vertelde hij op de radio. Van het vuur en het lawaai zou hij jaren dromen. 'De binnenstad was één grote vlakte. Je kon kilometers ver kijken.'
Zeker 25.000 mensenlevens kostte het bombardement. Strategisch was het van weinig waarde, menselijk gezien een oorlogsmisdaad die nog steeds als voetnoot figureert in onze geschiedenisboeken.

14 feb 2020 - 3103

De schaduw van de wind

Als tienjarig jongetje wordt Daniel Sempere in 1945 door zijn vader meegenomen naar een verborgen bibliotheek bij de Ramblas in Barcelona. In dit Kerkhof der Vergeten Boeken liggen ontelbare boeken te wachten op een passende eigenaar. Daniel kiest voor De schaduw van de wind, geschreven door Julián Carax.
Het boek verandert zijn hele leven. In zijn zoektocht naar de schrijver raakt hij verstrikt in een web van avonturen en intriges, waarin werkelijkheid en fictie voortdurend door elkaar lopen.
Ik heb het gelijknamige boek uit 2001 van Carlos Ruiz Zafón nu pas gelezen. Het moet gezegd: de man kan prachtig schrijven.

13 feb 2020 - 3102

Pact


In de Duitse deelstaat Thüringen heeft de christendemocratische partij CDU de poort opengezet naar acceptatie van de ultrarechtse Alternative für Deutschland. In ons eigen Brabant overweegt het CDA een coalitie aan te gaan met Forum voor Democratie.
In de Tweede Wereldoorlog waren veel christelijke verzetsrijders actief. Vandaag zijn er in bepaalde christelijke kringen weinig scrupules om met halve en hele nazi's in zee te gaan.
Belangrijk argument bij het CDA is dat er al veel leden naar het FvD zijn overgelopen. Die hopen ze zo terug te winnen. Zou God om die reden ook een pact met de duivel sluiten?

12 feb 2020 - 3101

twen/taboe (2)


In twen/taboe kon de lezer zich laven aan 'onvolprezen waanzin' en 'symbolische aanstellerij van de onvolwassene'. Er werden onderwerpen aangesneden die voor het overgrote burgerlijke deel van Nederland als onbespreekbaar golden: antimilitarisme, politieke controverses, ongetrouwd samenwonen, woningnood onder jongeren...
In de platenrubriek voerde jazz de boventoon. De glorietijd van de popmuziek moest nog aanbreken. Advertenties completeerden het tijdsbeeld. Waaronder een openhartige van het tamponmerk Tampax: 'Geen gordels, spelden en verband - geen schrijnen, geen geur.'
Na vier nummers ging het blad alweer ter ziele. De Nederlandse Bond van Adverteerders vond het te aanstootgevend en adviseerde negatief aan haar leden.

11 feb 2020 - 3100

twen/taboe

Op 15 november 1960 beleefde het eerste jongerenblad van Nederland zijn primeur. twen/taboe was geïnspireerd op een gelijknamig Duitse blad en bewoog zich 'op de huid van de tijd', aldus hoofdredacteur André van der Louw.
Het werd volgeschreven door aanstormende en gearriveerde schrijvers en journalisten – Campert, Vinkenoog, Hermans, Bibeb, Vrijman, Rubinstein, Nooteboom, Vaandrager – die hun literaire ambities niet onder stoelen of banken staken. De veelal korrelige fotografie werd aangeleverd door alom gerespecteerde fotografen als Ed van der Elsken, Johan van der Keuken en Eddy Posthuma de Boer.
Honderd pagina's voor ƒ 1,25. Wie dit leest, wordt gek, was het motto.


10 feb 2020 - 3099

Vogue Paris

Begin 1962 was Loes Hamel nog een beginnend mannequin. In de zomermaanden maakte ze naam bij Pierre Cardin in Parijs. En in november sierde ze de cover van Vogue Paris, in een zwarte lakbroek, zwarte coltrui en witte pullover.
De coverfoto werd in de zomer van 1962 genomen. De operatie duurde zeker drie uur en een hele batterij mensen bemoeide zich ermee, onder leiding van de bekende Duits-Australische fotograaf Helmut Newton.
Loes was een vaandeldraagster ver voor de troepen uit. Tot aan het millennium was ze het enige Nederlandse covermodel. Nadien volgden Doutzen Kroes en een half dozijn andere modellen.


7 feb 2020 - 3098

Dwaling


In november schreef ik 100 Woorden ('VAR heen') over de scheidsrechterlijke dwalingen tijdens de voetbalwedstrijd Chelsea-Ajax. Mede daardoor werd Ajax uitgeschakeld voor een vervolg in de Champions League en kostte dat de club zeker tien miljoen euro.
De scheidsrechterscommissie van de Europese voetbalbond UEFA heeft zich over deze wedstrijd gebogen. Zowel scheidsrechter Rocchi als zijn collega achter de video (VAR) heeft volop geblunderd en de regels aan de laars gelapt.
Dat laatste is het meest frappant. Via de camerabeelden kunnen de scheidsrechters alles nog eens in alle rust bekijken en beslissingen eventueel terugdraaien. Was het toch een gevalletje van matchfixing?

6 feb 2020 – 3097

Ciara

Komend weekeinde moeten we ons vasthouden. Dan trekt er een storm over Nederland. Windkracht 9 zou het weleens kunnen worden, met uitschietende windstoten.
Sinds september krijgen stormen met minstens code oranje een naam. Deze heet Ciara, samen bedacht met Engeland en Ierland. De naam is vast ontleend aan The Lion King. Ik ben benieuwd hoe hard deze brult.
Op het lege strand bij Julianadorp is het nog een en al rust. Logee M. rent vrolijk door de branding. Ze heeft nauwelijks oog voor mij. Pas als een grotere hond arriveert, komt ze schuilen. Er zijn ergere zaken dan een storm.

5 feb 2020 – 3096

Schuilplaats

In het weekeinde ontving ik een bijzonder bericht via de email. Afzender was de nieuwe eigenaar van Noorderstraat 12 in Hoorn, het vroegere huis van mijn oudtante Trien de Haan en haar gezin. Bij de renovatie van het pand is een loze ruimte boven de schuifdeuren ontdekt, van pakweg 80x450 cm.
De ruimte is bereikbaar door een gat in de muur, dat toegang geeft tot een kruipruimte boven het plafond die via een luik in verbinding staat met buiten. Het moet de schuilplaats zijn geweest van de onderduikers die op dit adres de oorlog hebben overleefd.
Zo wordt geschiedenis voorstelbaar.

4 feb 2020 – 3095

Uitglijer


In de Volkskrant werd het betiteld als een uitglijer. Vrijdag plaatste Thierry Baudet een bericht op Twitter. Twee vriendinnen van hem waren in de trein lastig gevallen door vier Marokkanen.
Vrij snel bleek dat het niet om vier mannen ging, ook niet om Marokkanen, maar om twee Nederlandse kaartcontroleurs in burger. En dat niet zij lastig waren, maar de twee dames, die aanvankelijk hun vervoersbewijzen weigerden te tonen.
Dit is geen uitglijer van Baudet, maar domweg misleiding en haatzaaierij. Dat hij danig van het padje is, verbaast me allerminst. Maar wel dat steeds meer mensen hem en zijn partij steunen.

3 feb 2020 – 3094