352.100 (slot)

‘Samen met corona krijgen we de maatregelen onder controle.’ Telkens wilde ik dat opschrijven als ik aan 100 Woorden begon. Niet doen, zei ik tegen mezelf. Wees geen Don Quichot die denkt een verweesde en verdeelde samenleving te kunnen redden.

Zelfcensuur is de doodsteek voor een vrijdenker. Het laatste jaar zijn lezers afgehaakt omdat ze mijn scherpe pen niet meer apprecieerden. Het zij zo. Ik kon niet anders.

Mijn ongevaccineerde status gaf ik op voor een liefde die niet slaagde. Ook daar heb ik geen spijt van. 100 Woorden was 11 jaar lang een dierbare metgezel. Leven is veranderen. Saluut!

 

22 dec 2021 – 3521


IJsrijp

De start van de winter komt met bevroren rijp. De zon verlicht de witte poederlaag die zich op de bladeren en takken heeft genesteld. Even later, als de dooi is ingezet, kringelen dampen omhoog vanaf de schutting.

Al weken wordt voorspeld dat het een strenge winter wordt. Dat wordt wat, als die gaat interfereren met de strenge lockdown. Zullen de schaatsliefhebbers zich aan de coronaregels houden? Het verleden leert dat de onbedwingbare schaatsdrang moeilijk te stuiten is.

Ik voorspel dat er gewoon treintjes, koek-en-zopies en andere oud-Hollandse wintertaferelen te zien zullen zijn. Voor natuurijs moet alles wijken. Ook het virus.

 

21 dec 2021 – 3520

Plattelandsroman

In Dit is mijn hof (2015) beschrijft Chris de Stoop het wegkwijnende boerenleven in Zeeuws-Vlaanderen. Het boek staat in een traditie van wat ik gemakshalve de plattelandsroman noem. Boven is het stil (2008) van Gerbrand Bakker is er zo een. De avond is ongemak (2018) van Marieke Lucas Rijneveld is een recent voorbeeld.

Lezers van boerenafkomst zullen veel herkennen in dorpse taferelen, bonkige emoties en gammele schuren die altijd geuren naar stront, pies, bloed en sperma. Die plastische werkelijkheid doet het lekker bij de boekrecensenten.

Inmiddels ben ik zelf plattelander en ervaar ik dagelijks het dorpsleven. Ik bespeur weinig romantiek.

 

20 dec 2021 – 3519

Kris Kras

In mijn lagereschooltijd lazen we thuis het kinderweekblad Kris Kras. Oprichtster Maria Fennema-Zboray stond in 1954 een pedagogisch verantwoord blad voor ogen waarmee zij in geboorteland Hongarije was opgegroeid. Bepaald geen Donald Duck of Sjors dus. Die las ik dan ook bij vriendjes.

Kris Kras werd volgeschreven door literaire grootheden als Hella Haasse, Tonke Dragt, Jan Blokker, Paul Biegel en Jean Dulieu. De laatste publiceerde er zijn Paulus de Boskabouter-verhalen. Het blad bleef klein in oplage en ging in 1966 failliet. De verzamelde weekbladbanden hebben we onlangs overhandigd aan het Jean Dulieu-archief in Assen.

Een wel zo tamelijk buitengemene bestemming!

 

17 dec 2021 – 3518

Corona (52): Niet ziek-recht

Ik heb de hele ochtend gezocht. In het Burgerlijk Wetboek, de Verklaring voor de Rechten van de Mens (VN), het Europees handvest voor de Rechten van de Mens… Niets van dat al.

Hugo de Jonge zei gisteren namelijk: ‘Het recht op de vrijheid om geen vaccinatie te nemen (= lichamelijke integriteit) is nooit belangrijker dan het recht om niet ziek te zijn.’ We lezen goed: het recht om niet ziek te zijn!

Ik kijk uit naar het wetsontwerp. Dan weet ik mij voortaan beschermd tegen ziek worden van idiote persconferenties, nepvergelijkingen en drogredenen. Welke prik zou je daarvoor moeten verplichten?

 

15 dec 2021 – 3517

Matchbox

Héél vroeger keek ik als jochie van acht bij m’n schoolvriend K. op een zwartwittelevisie naar autoracen. Ik herinner me hoe Jim Clark en andere volstrekt onbekende coureurs met bromfietshelmen op over de baan scheurden.

Sindsdien heb ik deze flauwekul van Matchbox-autootjes en bandenwisselaars gemeden. Zondag stuitte ik toevallig even op de laatste Grand Prix van het seizoen. Lewis Hamilton lag ver voor op ‘onze’ Max Verstappen en zou weer wereldkampioen worden.

Later hoorde ik dat Verstappen had gewonnen. Een ongeluk, herstart op 0 en een mazzelige passeermanoeuvre verder. Mijn oom Henk had gelijk: ernaast lopen, dat is pas sport.

 

14 dec 2021 – 3516


Get Back - The Beatles (3)

Het slotdeel van de documentaire begint met Ringo en George alleen in de studio. Ringo speelt op de piano het thema van ‘Octopus’s Garden’, wat later zijn bijdrage is voor de LP Abbey Road. George helpt hem liefdevol met het akkoordenschema. ‘Zo kun je dat oplossen.’

De aflevering staat in het teken van het buitenoptreden op het dak van de Apple-studio. Hilarisch is de komst van de bobby’s. ‘Dit kan niet zomaar. Er zijn dertig klachten over geluidsoverlast!’ The Beatles spelen vrolijk door.

Al eindigde hun bandleven niet zonder trammelant, op dit laatste concert hadden ze veel speelplezier met elkaar.

 

13 dec 2021 – 3515


Corona (50): De Vierde Golf

Het valt niet mee om in deze tijden 100 Woorden te schrijven. Sinds jaar en dag is het, naast een dagelijks literair podium voor invallen, wederwaardigheden, associaties en observaties, een uitlaatklep voor maatschappelijke kwesties die mij bezighouden. Meestal probeer ik die met een milde toets te beschrijven. Zoals ik ook mild oud wil worden.

Dat is niet makkelijk. Het dagelijkse coronagedoe blijft ergernis opwekken. Ben ik nou de enige die het gevoel heeft in een absurdistische SF-film terecht te zijn gekomen? Gelukkig heb ik een gezelschap medestanders gevonden, de vierdegolf.org.

Zo kan ik zoveel mogelijk mildheid voor 100 Woorden bewaren.

 

9 dec 2021 – 3514


Corona (50): Ander

Vaccineren doe je voor jezelf maar vooral voor een ANDER, heb ik de afgelopen jaren begrepen. Net als die lange rij met mensen vorige week, die een ANDER voor wilden zijn om voor een ANDER een booster te halen. Want een ANDER moet onbelemmerd overal in kunnen of van een of ANDERE vakantie kunnen genieten.

Overigens heb ik me laten vaccineren. Niet omdat ik die prik fysiek nodig vond – hoewel ANDEREN voortdurend bezorgd waren – maar omdat mijn ongevaccineerde status m’n privéleven ernstig belemmerde. Als ik nu in de spiegel kijk, zie ik een zelfzuchtige dwangprikker. Ik ben een ANDER geworden.

 

8 dec 2021 – 3513


Get Back - The Beatles (2)

Deel 2 van de documentaire Get Back is minder interessant. Zeker in muzikaal opzicht. Voor het grootste gedeelte speelt het zich af in de kelders van de Apple-studio in Londen.

George, die er even de brui aan had gegeven omdat hij de dwingende aanwijzingen van Paul zat was, is er weer bij. De sfeer lijkt als vanouds en is bij tijd en wijle jolig.

Paul blijft het baasje spelen, hoewel John als oudste duidelijk overwicht heeft. Hij is ook de clown en zet tussendoor allerlei oude nummers en covers in. George is de stille Beatle en Ringo bewaakt de vrede.

 

7 dec 2021 – 3512


Get Back - The Beatles

Iedere doorgewinterde Beatles-fan heeft de nieuwe driedelige documentaire Get Back allang gezien. Zaterdag pakte ik het cadeautje van vriend E. uit.

We kennen elkaar uit onze popmuziektijd, jaren tachtig. Hij speelde in de Engelstalige band Kafblau, ik in de Nederlandstalige waveband Landschap. We deelden samen een oefenruimte in het Amsterdamse kraakpand Tetterode en hadden veel waardering voor elkaars talenten.

Het eerste deel van Get Back laat zien hoe The Beatles repeteren voor een nieuwe plaat (Let It Be), film en show. Improviseren, proberen, praten, voorzingen, voorspelen, onenigheid, overtuigen, uitwerken: alle facetten van samen muziek maken komen voorbij. Herkenbaar en fascinerend!

 

6 dec 2021 – 3511

Nescio (5)

De figuur van Nescio wordt gaande de biografie steeds minder intrigerend. J.H.F. Grönloh blijkt een op en top burger- en gezinsman die de literaire avontuurlijkheid uit zijn beginjaren steeds verder naar de horizon ziet verdwijnen.

Hij blijft teren op de paar mooie novellen (De Uitvreter, Titaantjes, Dichtertje) die hem als schrijver roem brachten en die verschillende heruitgaven bij verschillende uitgevers beleefden. Een keuze voor het ultieme kunstenaarschap durft hij niet te maken. Omdat hij zielsveel van zijn vrouw en kinderen houdt, zorgt hij dat het hun aan weinig ontbreekt. Al kost dat soms moeite.

Een ware uitvreter issi nooit geweest.

 

3 dec 2021 – 3510


Corona (49): Grondrecht

Critici van het coronabeleid mogen dan wel zeggen dat ze aangetast worden in hun vrijheid, bijvoorbeeld bij de invoering van het coronatoegangsbewijs. Of aangetast in hun medische integriteit, mocht er straks – wat de rede verhoede – een vaccinatieplicht komt.

Maar als er een pandemie heerst en we in oorlog verkeren met virus, gaat het collectieve gezondheidsrecht voor, vinden veel voorstanders van het beleid. Een gevaarlijke ontwikkeling, schreef gisteren NRC-columnist Maxim Februari terecht.

Wie bepaalt zo’n pandemische oorlogstoestand? En kun je ‘het collectief’ afmeten aan een minimeerderheid in de Tweede Kamer? Als we niet oppassen, wordt het individuele grondrecht straks een mening.

 

1 dec 2021 – 3509